به مناسبت روز جهانی معلولین
معلولیت و حقوق شهروندی
رحمان حکیمی
شهروندی همانطور که روشن است از مشتقات شهر است . شهروندی را قالب پیشرفته«شهرنشینی» می‌دانند. به باور برخی از کارشناسان، شهرنشینان هنگامی که به حقوق یکدیگر احترام گذارده و به مسئولیت‌های خویش در قبال شهر و اجتماع عمل نمایند به «شهروند» ارتقاء یافته‌اند. شهروندی اشاره به زندگی روزمره، فعالیتهای فردی و کسب و کار افراد اجتماع و همچنین فعالیتهای اجتماعی ایشان دارد و بطور کلی مجموعه‌ای از رفتار و اعمال افراد است. شهروندی پویا یا شهروندی فعال در واقع از این نگرش برخاسته‌است.
شهروندی از این منظر، مجموعه گسترده‌ای از فعالیتهای فردی و اجتماعی است. فعالیتهایی که اگرچه فردی باشند اما برآیند آنها به پیشرفت وضعیت اجتماعی کمک خواهد کرد. همچنین است مشارکتهای اقتصادی، خدمات عمومی، فعالیتهای داوطلبانه و دیگر فعالیتهای اجتماعی که در بهبود وضعیت زندگی همه شهروندان موثر خواهد افتاد. در واقع این نگاه ضمن اشاره به حقوق شهروندی مدون و قانونی در نگاه کلی‌تر به رفتارهای اجتماعی و اخلاقی می‌پردازد که اجتماع از شهروندان خود انتظار دارد. دریافت این مفاهیم شهروندی نیازمند فضایی مناسب برای گفت‌وگو و مشارکت مردم با نقطه نظرات متفاوت و نظارت عمومی است.
امروزه در جهان با تکیه بر اصول بنیادین حقوق بشري و ارزشهاي انسانی، برابرسازي فرصتها براي همه اقشار جامعه با شرایط ویژه و منحصر به فرد، یکی از دغدغهها و اصول مهم در تبیین رویکردهاي جدید قاعدهسازي و مقررات گذاري می باشد، که این رویکرد جدید و در حال تغییر باعث شده است تا با نگاهی جامع، جایگاه و نقش تک تک افراد درون جامعه بازتعریف شود.
در مورد حقوق شهروندی بويژه حقوق شهروندی معلولان به عنوان بزرگترین اقلیت جامعه، آنچه اهمیت دارد مغفول نشدن از حضورشان و کمک کردن آنها در بسط و توسعه توانمندیها و ظرفیتهای انسانیشان است، تا به سهم خود در پربارتر کردن منشور حقوق شهروندی شرکتی فعال داشته باشند. معلولين نیز بعنوان انسان دارای حقوق انسانی و بعنوان شهروند دارای حقوق شهروندی میباشند. حق حيات اولين حق هر انسان است. وظيفه جامعه و دولت است تا کوشش نمايند بستری را فراهم کنند، تا حقوق انسانی افراد دارای معلوليت به خوبی پياده شوند. حقوق انسانی مثل؛ حق تنفس، حق خوردن و آشاميدن، حق ازدواج کردن و …، از بدو تولد با هر انسان همراه و غيرقابل انتقال است.
تغییرات اجتماعی جدید، سریع و مدام و پویاتر از قبل بر روند قاعدهسازيهای ناهنجار اجتماعی تأثیر افزایشی میگذارند، که نگاه ویژه به برخی اقشار خاص و دارای محدودیت جامعه را نه با محوریت «حقمدارانه» و «عدالت» بلکه با رویکرد «کمکخواهانه» و «ترحم» همراه ساخته است. معلولان که با شخصیت شکل گرفته از نارساییهای درونی (جسمی و روحی) و محدودیتهای بیرونی (عرصههاي اجتماعی، فرهنگی، حقوقی و …)، یکی از مهمترین اقشار خاص و بخش قابل توجهی از جامعه را تشکیل میدهند. اگر سازوکارهاي حمایتی با نگرش حقمحورانه (تبعیض مثبت) در جهت برابرسازي براي آنها فراهم نگردد، نمیتوانند حتی از حقوق اولیه و انسانی خود برخوردار شوند.
کد خبر: 16807
به اشتراک بگذارید:
با سلام خدمت همه عزیزان
12 آذر ماه روز جهانی معلولین را به تمامی عزیزان معلول تبریک عرض کرده و امیدوارم در این دیار کهن روزی فرا رسد که معلولین بتوانند به جایگاه رفیع خویش دست یابند،معلولین و حقوق شهروندی بحثی جدید و تازه نیست و از قبل آن قلم فرساییها شده است ولی باز متاسفانه مثل تمام شهروندان دیگر از کمترین حقوق برخوردار هستند ، بنده به استناد تلفیق موقعیت شغلی و موقعیت تحصیلی ترجیح میدهم وارد حوزه ارایه خدمات از سوی نهادهای خدمت رسان همچون شهرداری بهزیستی، ngo ، شهرداری بعنوان متولی و مسئول کلیه ساخت و سازهای حریم و محدوده شهرها چقدر توانسته است در مجوزه های صادره رعایت اصول و قوانین تسهیل تردد معلولین و جانبازان را بنماید ، در حوزه حمل و نقل عمومی جایگاه معلولین کجاست؟ در حوزه استخدامی های اخیر جایگاه معلولین کجاست ؟ و بسیاری دیگر از پرسش های بدون جواب ، باستناد قانون جامع حمایت از معلولین که در آن صراحتاٌ در بند هایی اشاره به وظایف قانونی شهرداریها در قبال معلولین شده است متاسفانه اقدام مثبتی صورت نگرفته است ، استفاده معلولین از فضا های عمومی و وسایل حمل و نقل عمومی یکی ازمهمترین معضلات جامعه معلولین بوده است که تاکنون اقدامی ملموس و چشمگیر انجام نشده است با نگاهی گذرا به پارک ها ، خیابان ها و دیگر امکان عمومی همچون بازارچه ها مجتمع های تجاری و مسکونی و … میتوان عدم ایفای نقش دستگاه های خدمات رسان را به خوبی ملاحظه نمود ، این که معلولین دارای پتانسیل های بسیاری همچون دیگر افراد جامعه هستند واقعیتی انکار ناپذیر است که لازم است دولتها با ارائه و تدوین قوانین تسهیلی با پشتوانه اجرایی ، ارگانهای ذیربط همچون شهرداریها با اقداماتی همچون رعایت اصول ساخت و ساز چه در حوزه عمومی و چه در حوزه خصوصی ،بهزیستی با تلاش بیشتر در ارتقاء خدمات به این عزیزان و پیگیری وتلاش در جهت احقاق حقوق آنان و … ومهمتر از همه شهروندانبا تقویت حس انسان دوستی نه دیگاهی ترحمی ، در خدمات رسانی ب به این عزیزان نهایت تلاش را بنمایید
پاسخ دهید
بهترین کار ممکن در حرمت نهادن به حقوق همه اعم از معلولین و سایر افراد تحت پوشش نهادهای حمایتی از قبیل بهزیستی، اجازه دادن به آنها در تصمیم گیریهایشان است. تسهیل در امورات آنها نه با انجام معاملات سیاسی بل صرفا از روی نوع دوستی و احساس مسئولیت باشد. مقاله آقای حکیمی محتوای زیبایی دارد و آرزوی هر انسان باشعوری احقاق حقوق این قشر از جامعه است. اما با شنیده های ما از برخی کارمندان این اداره منافات آشکاری دارد که متاسفانه تاکید مسئولین این اداره بر استفاده ابزاری از این جماعت، در حال تبدیل شدن به تهدید است. و این نه از سر خدمت که بخاطر چند صباحی بیشتر بر کرسی بهارستان و بهزیستی و … است.
پاسخ دهید